Jak różne grupy postrzegają bioróżnorodność w miejskiej przestrzeni osiedlowej Warszawy?
Journal of Environmental Management IF=8,0, 200 pkt
Czy przyroda w mieście oznacza tylko schludnie przystrzyżony trawnik i równo posadzone tuje? A może naturalistyczne przestrzenie z gęstą roślinnością, martwym drewnem i siedliskami dla owadów mają szansę stać się nową normą? Nasze badanie przeprowadzone w warszawskich dzielnicach pokazuje, że odpowiedź nie jest jednoznaczna – i że bardzo wiele zależy od tego, kto patrzy na zieleń.
W ramach badania zapytaliśmy 144 osoby z czterech grup interesariuszy – architektów, architektów krajobrazu, pracowników administracji publicznej i lokalnych aktywistów – jak postrzegają różne elementy bioróżnorodności w mieście. Uczestnicy oceniali m.in. obecność wielowarstwowej roślinności, martwego drewna, owadów i struktur przyjaznych zwierzętom, a także wyrażali swoje preferencje wobec projektów zieleni pokazanych na fotomontażach.
Co mówią wyniki?
- 81% badanych wykazuje pozytywne nastawienie do przyrody, co jest dobrym punktem wyjścia.
- Jednak preferencje i obawy znacząco się różnią między grupami:
- Lokalni aktywiści najczęściej popierali bioróżnorodne krajobrazy – doceniają naturalność, dzikość i obecność elementów takich jak martwe drewno czy gęsta roślinność.
- Architekci i urzędnicy byli bardziej sceptyczni – obawiali się m.in. kwestii bezpieczeństwa, estetyki oraz kosztów utrzymania.
- Architekci krajobrazu zajmowali stanowisko pośrednie – rozumieją korzyści płynące z bioróżnorodności, ale podchodzą do niej ostrożnie.
Co z tego wynika?
Nasze badanie pokazuje, że promowanie bioróżnorodnych przestrzeni miejskich wymaga dialogu i zrozumienia różnych punktów widzenia. Kluczowe jest także rozbijanie mitów – na przykład, że gęsta roślinność jest zawsze niebezpieczna czy „niechlujna”. W rzeczywistości to właśnie takie elementy jak bujna zieleń, martwe drewno czy obecność owadów mogą przynosić realne korzyści: oczyszczanie powietrza, zwiększenie retencji wody, wsparcie dla zapylaczy i poprawa dobrostanu mieszkańców.
Więcej szczegółów w artykule:
Wojnowska-Heciak M., Sikorski P., Ciemniewska J., Sikorska D., Heciak J. 2025. Stakeholder perceptions of biodiversity in urban residential areas. Journal of Environmental Management 382, 125368.