Badania

Wydanie monografii w języku kongresowym „Polesie Środowisko, Melioracje” (MONOG/SP/0011/2023/01). Kierownik: Maja Radziemska

Finansowane w ramach programu „Doskonała nauka II” ogłoszonego komunikatem Ministra Edukacji i Nauki z dnia 31 stycznia 2023 r.

78 406,00 PLN w tym 70 565,40 PLN ze środków Ministra Edukacji i Nauki          

Całość Międzynarodowej Monografii Naukowej opublikowano w czterech tomach: białoruski, ukraiński, polski i rosyjski, na podstawie syntezy wyników wielu lat badań i doświadczeń czołowych naukowców i specjalistów z zakresu gospodarki wodnej, melioracji i rekultywacji terenu w aspekcie naturalnym, historycznym, społeczno-ekonomicznym, technologicznym, środowiskowym, ekonomicznym, a także w zakresie rekultywacji i zagospodarowania Polesia Białorusi, Ukrainy, Polski i Rosji.

Monografia poświęcona jest glebie, technologii, hydrologii i środowisku, projektom rekultywacji terenu, a także aranżacji wykorzystania potencjału zasobów naturalnych i ocen środowiskowych oraz efektywności ekonomicznej rekultywacji terenów Polesia.

Monografię cechuje wysoki poziom naukowy o istotnym znaczeniu dla rozwoju nauki, prezentujących osiągnięcia naukowe, w tym najnowsze wyniki badań naukowych lub prac rozwojowych, w celu wprowadzenia tych osiągnięć do obiegu krajowego i międzynarodowego.

„Innowacje technologiczne oraz system monitoringu, prognozowania i operacyjnego planowania działań melioracyjnych dla precyzyjnego gospodarowania wodą w skali obiektu melioracyjnego.” Umowa nr Biostrateg3/347837/11/NCBR/2017. Kierownik: Edmund Kaca

Zachodzącym w ostatnich dekadach zmianom klimatycznym (wzrost temperatury, okresy bezdeszczowe) towarzyszą często ekstremalne zjawiska pogodowe jakimi są bardzo często pojawiające się susze atmosferyczne i glebowe oraz krótkotrwałe intensywne nawalne opady atmosferyczne. Powyższe zjawiska są bardzo szkodliwe dla produkcji rolniczej. Dotyczy to coraz większych obszarów w Europie jak i na świecie. W oparciu o wieloletnie doświadczenie naukowe i praktyczne KKŚ w ramach projektu finansowanego przez NCBiR Biostrateg 3 „INOMEL” przyczyniła się do opracowania 2 modeli komputerowych: MOP/D i MOP/S umożliwiających wspomaganie planowania prawidłowej wodooszczenej gospodarki wodnej na obiektach melioracyjnych (systemy drenarskie, systemy nawodnień podsiąkowych) w perspektywie 7 dni w oparciu o bieżący monitoring wymaganych parametrów na obiektach melioracyjnych i krótko terminowej (7 dniowej) prognozy agrometeorologicznej. Zastosowanie tych modeli nie tylko przyczyni się do sprawniejszego zarządzania systemami melioracyjnymi, ograniczy pobór wody do nawodnień ale przyczyni się również do uzyskiwania stabilniejszego poziomu plonów niezależnie od panujących warunków klimatycznych. Przykładowo efektywność ekonomiczna zastosowania tych modeli na systemach nawodnień podsiąkowych użytków zielonych wskazuje na średni przyrost plonu siana od ok. 1,5 do 3,4 Mg ha ^-1, co przełoży się na podniesienie zaktualizowanych przychodów netto (NPV) zysków od ok. 1,5 do 13,1 tys zł ha^-1.

 „Czynnik temperaturowy w optymalizacji immobilizacji metali ciężkich w glebie poddawanej wspomaganej fitostabilizacji”. Kierownik: Maja Radziemska

Problem zanieczyszczenia środowiska naturalnego wynika w dużej mierze ze wzbogacania metalami ciężkimi gleb, wód oraz powietrza, które są do niego wprowadzane w wyniku działalności człowieka – przede wszystkim wydobycia surowców, spalania paliw kopalnych, oczyszczania ścieków, składowania odpadów, oraz produkcji przemysłowej. Wspomagana fitostabilizacja polega na wykorzystaniu roślin do immobilizacji zanieczyszczeń w glebie oraz chemicznej stabilizacji metali ciężkich z zastosowaniem różnych nieorganicznych lub/i organicznych dodatków doglebowych Chociaż technika ta jest znana, to jej skuteczność w zmieniających się warunkach środowiskowych nie jest poznana i wymaga głębszego zrozumienia. Zmiany sezonowe mogą mieć złożony charakter oddziaływań na ekosystemy glebowo-roślinne. Istnieje niewiele dowodów na to, jak zamarzanie i rozmrażanie zanieczyszczonego gruntu wpływa na skuteczność wspomaganej fitostabilizacji. Mając na uwadze powyższe zrealizowano pilotażowe działanie, którego celem było określenie skuteczności wspomaganej fitostabilizacji gleb zanieczyszczonych metalami ciężkimi pod wpływem zmian warunków temperaturowych.